Bij Sint Jozefoord hebben cliënten recht op een prettige woon- en leefomgeving, met maximale vrijheid voor de cliënt. We leveren kwalitatief goede en veilige zorg en volgen de cliënt in zijn/haar waarden en normen. Onvrijwillige zorg past hier niet bij, daarom is Sint Jozefoord terughoudend in het toepassen van onvrijwillige zorg. De Wet Zorg en Dwang (Wzd), die op 1 januari 2020 is ingegaan, sluit goed aan bij de visie van Sint Jozefoord.
Bij Sint Jozefoord wordt in principe alleen vrijwillige zorg verleend. Er zijn echter situaties denkbaar waarin we bepaalde zorg noodzakelijk vinden om ernstig nadeel te voorkomen, ook al geeft de cliënt (verbaal of door middel van gedrag) aan dit niet te willen. In de situaties waarin het echt niet anders kan, kan onvrijwillige zorg nodig zijn. In de Wzd brochure van Sint Jozefoord is verder uitgewerkt wat dit betekent.
De werkgroep ‘Vrijheid en Wzd’ houdt zich bezig met de inrichting en uitvoering van deze wet binnen de organisatie. De inzet van onvrijwillige zorg wordt door de werkgroep geanalyseerd. De functie van Wzd functionaris is belegd bij twee specialisten ouderengeneeskunde (SO). Het Wzd-beleid wordt door de werkgroep medio 2023 geëvalueerd.
Eind 2022 zijn we aan de slag gegaan met beleid rondom ‘leefcirkels’. Hierbij is in pilotvorm gekeken wat er wenselijk is voor de cliënt en hoe familie en Sint Jozefoord daarbij aan kunnen sluiten. 2023 staat in het teken van het vaststellen van beleid dat volgt op de pilot. De praktijk is dat toenemende complexiteit en verzwaring van zorg in relatie tot maximale vrijheid van de bewoner steeds vaker voor zal komen. Hiervoor wordt de inzet van zorgtechnologie verder onderzocht.
Bij de besluitvorming over de inzet van onvrijwillige zorg is een multidisciplinair team betrokken. Ook wordt de familie daarin meegenomen. Voorafgaand wordt er veel tijd geïnvesteerd in de analyse van het probleemgedrag. Het uitgangspunt is dat eerste instantie niet medicamenteuze interventies worden ingezet waarbij wordt gezocht naar het minst ingrijpende alternatief. Op alle afdelingen is de inzet van leefcirkels mogelijk. Door inzet van de leefcirkels krijgen de cliënten meer vrijheid.
De artsen en psycholoog bespreken tijdens de gedragsvisites de cliënten waarbij onvrijwillige zorg wordt ingezet. Deze vinden elke twee weken plaats om zo de situatie goed in beeld te hebben en de inzet van onvrijwillige zorg terug te dringen waar dat kan. Daarnaast lopen de Wzd-artsen en psycholoog één keer per kwartaal een Wzd-visite voor de afdelingen van een andere arts en psycholoog, zodat een onafhankelijk deskundige kijkt of zaken juist worden toegepast. In 2022 is twee keer een onafhankelijke externe deskundige betrokken waarbij zij adviseerde om de onvrijwillige zorg blijven te verlenen zoals ingezet. Met ingang van 2023 heeft Sint Jozefoord een nieuwe cliëntvertrouwenspersoon.
Het aantal cliënten dat met een rechtelijke machtiging (RM) binnenkomt is ten opzichte van 2021 stabiel gebleven. Eenmaal in zorg zien we dat er geen noodzaak is tot verlenging van de RM. In 2022 zijn de aandachtsvelders ‘Vrijheid en Wzd’ geschoold om ze meer in hun kracht te zetten rondom de Wzd en hoe ze andere medewerkers hierin kunnen meenemen.
Een vergelijking van de toepassing van onvrijwillige zorg van 2022 ten opzichte van 2021 is niet mogelijk. De reden is dat de cijfers van 2022 nog niet kloppend waren door de komst van het nieuwe elektronisch cliëntdossier.